شناسایی عوامل مؤثر و پیامدهای رفتارهای غیردانشگاهی در میان استادان دانشگاه

زمینه: وجود انتظارات خاص از دانشگاهیان به‌دلیل دارا بودن وظایف و مأموریت‌های حساس و ویژه در جوامع، تأثیر گذاری رفتارهای آنها را دوچندان می‌کند. از این‌رو بروز رفتارهای غیردانشگاهی در میان آنها علاوه بر تأثیر مستقیم بر تجربیات تحصیلی، کیفیت یادگیری و ادراکات دانشجویان از دانشگاه، می‌تواند تأثیرات غیرمستقیم گسترده‌ای نیز در سایر حوزه‌های جامعه داشته و اعتبار و وجهه دانشگاه را به مخاطره اندازد. با توجه به اهمیت این موضوع، در این مقاله ضمن بررسی دیدگاه‌های استادان نسبت به رفتارهای غیردانشگاهی، علل بروز این رفتارها و پیامدهای آن بررسی شده است.   روش کار: در این مقاله، با توجه به ماهیت پژوهش، از روش تحلیل تِم و برای جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه استفاده شده است. همچنین برای نمونه‌گیری‌، روش گلوله برفی مورد استفاده قرار گرفته است.   یافته‌ها: پس از بررسی ادبیات تحقیق و مصاحبه با 32 نفر از استادان یا خبرگان آگاه، 7 عامل به‌عنوان مهم‌ترین علل بروز رفتار غیردانشگاهی در دانشگاه‌های ایران شناسایی شد که عبارت‌انداز؛ ساختار نامتناسب دانشگاهی خصوصاً نظام ارزیابی و ارتقاء اساتید‌، مشکلات مالی و عدم امنیت شغلی، عدم استقلال دانشگاه و عدم مشارکت در امور جامعه، عدم وجود هویت مشخص دانشگاهی‌، عدم آشنایی با رفتارهای غیردانشگاهی و دانشگاهی، ضعف شخصیت و مسائل اعتقادی و فرهنگی. همچنین با توجه به نتایج تحقیق می‌توان گفت تأثیر پیامدهای رفتار غیردانشگاهی در سه سطح فردی، دانشگاهی و کلان(جامعه) قابل بررسی است.   نتیجه‌گیری: بدون شک علمی شدن فرهنگ دانشگاهی، تعریف و شفاف‌سازی هویت دانشگاهی برای استادان و دانشجویان، اصلاح نظام ارزیابی و ارتقاء استادان، ارزش قائل شدن برای شئونات اخلاقی، اصلاح نحوه جامعه‌پذیری دانشجویان، تلفیق معیارهای فرهنگی-اخلاقی و علمی-آموزشی و بازپردازی چهره‌های اخلاقی تاریخ حوزه و دانشگاه، می‌تواند راه‌گشای اصلاح وضع موجود دانشگاه‌ها باشد